Terugblik op Granate Festival 2019
Het Granate Festival van zondag 31 maart in Podium Mozaïek zorgde weer voor een inspirerende culturele ervaring. Reading Gilgamesh, het middagprogramma, werd gepresenteerd door spoken-word-artiest Luan Buleshkaj. Hij introduceerde elk tablet met rijmende zinnen en slim gevonden kwinkslagen. De twaalf tabletten werden door verschillende voordrachtskunstenaars voorgedragen, vaak ook met muzikale omlijsting. De muziek en visuals maakten de voordrachten nog levendiger. Het was opvallend hoe het grote epos van Gilgamesj op veelzijdige manieren werd gebracht; zo droeg Ramon Haniotis tablet 3 op ritmische wijze voor, bijna als rap, met een mix tussen Spaans en Nederlands. Tablet 7 werd gebracht door Fajga Szmulewicz, begeleid op accordeon door Joost van Son. Dit instrument creëerde een heel eigen sfeer die goed paste bij de Jiddische voordracht en het melancholische karakter ervan. Ook bij de andere tabletten was er sprake van mooi samenspel tussen de dichters en muzikanten. Het tablet dat deels in het Gronings dialect werd voorgedragen door Sieger Geertsma, werd ondersteund met een bijzondere visuele achtergrond. Mala Kishoendajal liet het publiek meeleven in het gevecht van Gilgamesj en Enkidoe met Choembaba. In de pauze kreeg iedereen een bakje met granaatappelpitten, zoals gewoonlijk bij evenementen van Stichting Granate. De vrucht staat voor eenheid en diversiteit.
Het eeuwenoude verhaal vereiste natuurlijk wat verbeelding van het publiek, maar de getalenteerde artiesten zorgden voor een moderne overdracht van dit epos. Reading Gilgamesh liet niet alleen de variatie aan stijlen onder de schrijvers en dichters zien, van de theatrale en luide dictie van Sieger Geertsma en Mala Kishoendajal tot de intieme voordrachten van Nafiss Nia en Gita Hacham. Ook toont deze voorstelling maar weer hoe veel culturen Nederland rijk is, en hoe een combinatie van deze culturele tradities tot een prachtige en meeslepende literaire voorstelling kan leiden.
Na Reading Gilgamesh en een muzikaal intermezzo volgde het Great Granate Gala, dat in het teken stond van het thema van de Boekenweek, ‘De moeder, de vrouw’. Naar aanleiding van dit thema mochten 84 vrouwen enkele regels uit een gedicht van henzelf of van een andere vrouwelijke dichter voordragen, Leila Prnjavorac presenteerde. In etappes kwamen de vrouwen, van allerlei leeftijden en afkomsten, het podium op. Sommige van de dichteressen maakten al naam, van anderen zullen we ongetwijfeld meer gaan horen. Hun regels in het thema ‘de moeder, de vrouw’ waren ontroerend, liefdevol en krachtig, sommige vrouwen kozen voor een vrolijke en luchtige opvatting van het thema. De veelzijdigheid die Reading Gilgamesh al bood werd dus voortgezet bij het gala. Het publiek klapte na iedere voordracht, ook na het verzoek van de presentatrice om dit pas aan het eind te doen, zodat alle regels konden bezinken, maar het enthousiasme van het publiek bleek moeilijk in te perken. Anneke Brassinga opende het gala, Nafiss Nia bracht de laatste regels ten gehore.
Tussen de blokken met voordrachten door vond er een performance plaats van Simone Heijloo en Kah-Wai, die een synchrone en betoverende dans uitvoerden. Simone Heijlo keerde later in het programma terug met een Afrikaanse dans. Het Gala werd afgesloten met een staande ovatie voor de dichteressen, en opzwepende muziek.
Fausto van Bronkhorst doet de studie Schrijven en vertalen aan de VU en is erg enthousiast over poëzie, literatuur en cultuur in het algemeen. Hij is nu stagiair PR en communicatie voor Granate